TẠO ĐỘNG LỰC CHO DOANH NGHIỆP, KHU CÔNG NGHIỆP PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

TẠO ĐỘNG LỰC CHO DOANH NGHIỆP, KHU CÔNG NGHIỆP PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
Các ưu đãi và quy định cho mô hình khu công nghiệp (KCN) sinh thái hứa hẹn sẽ được chi tiết hóa, giúp doanh nghiệp nắm rõ quyền lợi và lộ trình khi tham gia chuyển đổi.
Tại tọa đàm CEO “Định hướng đầu tư và phát triển bền vững trong khu công nghiệp”, ông Võ Thanh Phong – Phó Trưởng ban, Ban Quản lý các Khu chế xuất và Công nghiệp TP.HCM (HEPZA) – trình bày những định hướng chính sách và nhấn mạnh yêu cầu chuyển đổi sang mô hình KCN sinh thái theo lộ trình phát triển xanh của thành phố.
Không gian phát triển của thành phố đang được định hình lại, trong đó các KCN phải thích ứng với tiêu chuẩn môi trường, ứng dụng công nghệ và hướng tới mô hình sinh thái.

Ông Võ Thanh Phong

Phó Trưởng ban, Ban Quản lý các Khu chế xuất và Công nghiệp TP.HCM (HEPZA)

KCN sinh thái phải đáp ứng 4 yêu cầu cốt lõi gồm
Cộng sinh công nghiệp
Tiết giảm năng lượng, nước, chất thải
Sử dụng năng lượng tái tạo và báo cáo minh bạch về tài nguyên – phát thải. Mô hình được đánh giá theo 24 tiêu chí thuộc môi trường, kinh tế, xã hội và quản lý.
Doanh nghiệp trong KCN phải đáp ứng 5 tiêu chí, trong đó “sản xuất sạch hơn” là yếu tố bắt buộc
Cụ thể hóa quyền lợi doanh nghiệp
Theo quy định, khi được công nhận mô hình sinh thái, doanh nghiệp và KCN sẽ được:
Hưởng ưu đãi như miễn, giảm tiền thuê đất
Tiếp cận tín dụng xanh
Phát hành trái phiếu xanh
Ưu tiên trong chương trình xúc tiến đầu tư, xuất khẩu và vay vốn từ các quỹ tài chính nhà nước
Tuy nhiên, ông Phong cũng cho rằng một số quyền lợi cần được cụ thể hóa hơn:
Chúng tôi đang đưa ra phương án định hình lại quy trình để doanh nghiệp biết mình được vay ở đâu, lãi suất bao nhiêu… nhằm tránh tình trạng chỉ được ‘công nhận trên giấy’ mà không tiếp cận được chính sách
Bên cạnh ưu đãi tài chính, ông Phong nhấn mạnh lợi thế cạnh tranh dài hạn:
Tôi được biết nhiều hiệp hội ngành nghề đã đặt ra lộ trình, tiêu chí rất cụ thể, nếu doanh nghiệp không đạt các tiêu chuẩn về môi trường, về phát thải, về quản trị… thì sẽ không còn cơ hội tham gia vào chuỗi dịch vụ, kể cả trong vận tải biển.
Nếu chúng ta không làm từ bây giờ thì một, hai năm nữa có thể sẽ không còn ‘chỗ đứng’ trong các chuỗi đó.
Gỡ rối khó khăn trong chuyển đổi
Quá trình chuyển đổi hiện vẫn gặp thách thức khi nhiều nhà máy đã vận hành hàng chục năm, không còn quỹ đất để mở rộng cây xanh hay hạ tầng xanh theo yêu cầu mới. Doanh nghiệp cũng e dè trước chi phí đầu tư, thiếu nhân sự chuyên môn và phải thay đổi thói quen vận hành.
Để tháo gỡ, đại diện của HEPZA cho biết:
Chúng tôi đã làm việc với các bộ ngành, đặc biệt là Bộ Tài nguyên Môi trường, để nghiên cứu phương án bù trừ tiêu chí. Nghĩa là:
1% diện tích cây xanh có thể được thay thế bằng một lượng tín chỉ carbon tương ứng, trên cơ sở doanh nghiệp trong KCN áp dụng sản xuất sạch hơn, giảm phát thải.
Nếu cơ chế tín chỉ carbon nội khu này được chấp thuận trong Nghị định sửa đổi, đây sẽ là bước tháo gỡ một trong những khó khăn lớn của doanh nghiệp trên hành trình chuyển đổi phát triển bền vững.
Song song đó, quy trình hướng dẫn về thủ tục sẽ được hoàn thiện theo hướng rõ ràng và thống nhất. Hiện mô hình sinh thái được thí điểm tại hai KCN Phú Mỹ 2 và Phú Mỹ 3. Các chuyên gia quốc tế đã trực tiếp hỗ trợ doanh nghiệp đo đếm năng lượng, nước, tư vấn cộng sinh công nghiệp và triển khai giải pháp tiết kiệm.
KCN Phú Mỹ 3 đã đạt 21/24 tiêu chí và đang chuẩn bị trình công nhận. Từ kết quả thí điểm, thành phố sẽ xây dựng “sổ tay kỹ thuật” áp dụng thống nhất cho toàn bộ KCN – KCX từ năm 2027.
Bắt đầu từ những giải pháp nhỏ
Ông Võ Thanh Phong cho rằng doanh nghiệp không nhất thiết phải bắt đầu bằng những khoản đầu tư lớn; quá trình “xanh hóa” có thể khởi động từ các giải pháp nhỏ, chi phí thấp nhưng đem lại hiệu quả rõ rệt, giúp giảm áp lực trước khi triển khai giải pháp quy mô hơn.
Đồng quan điểm, NS BlueScope cũng bắt đầu bằng các giải pháp đơn giản như chuyển sang đèn LED, cải tiến quy trình, tái chế dung môi, tái sử dụng nước mưa và triển khai điện mặt trời theo lộ trình.
NS BlueScope đặt mục tiêu giảm 30% phát thải carbon trên một đơn vị sản phẩm vào năm 2030 và xem phát triển bền vững là chiến lược nâng cao uy tín trong chuỗi cung ứng.

Bà Lâm Tố Trinh
Phó Tổng giám đốc NS BlueScope Việt Nam
Theo bà Trinh, việc theo đuổi ESG đang trở thành một lợi thế cạnh tranh rõ rệt khi ngày càng nhiều đối tác yêu cầu nhà cung cấp đáp ứng các tiêu chuẩn về môi trường và minh bạch trong báo cáo phát thải.
Việc chủ động chuyển đổi giúp doanh nghiệp không chỉ đáp ứng kỳ vọng thị trường mà còn nâng cao vị thế trong chuỗi cung ứng nhờ đáp ứng các yêu cầu đánh giá và lựa chọn nhà cung cấp của khách hàng.

Bài viết liên quan